Bezcenna historycznie książka Marii Mireckiej-Loryś "Odszukane w pamięci. Zapiski o rodzinie, pracy, przyjaźni"

Maria Mirecka-Loryś - wielka patriotka zasłużona dla Polski. W czasie wojny zaangażowana w działalność narodowej konspiracji.
Urodzona 7 lutego 1916 roku w Ulanowie jako siódme dziecko z ośmiorga rodzeństwa. Wychowała się w rodzinie o bardzo patriotycznych korzeniach, której drogowskazem zawsze była bezwzględna wierność Bogu i Ojczyźnie. W 1921 roku rodzina zamieszkała w Racławicach koło Niska. Tu spędziła dzieciństwo i młodość. W 1937 roku ukończyła gimnazjum w Nisku. Jej marzeniem było zostać adwokatem i posłem. Podjęła studia na Wydziale Prawa na Uniwersytecie Jana Kazimierza we Lwowie. Wojna przerwała młodzieńcze plany i marzenia. Śladem starszych braci i sióstr zaangażowała się w działalność Młodzieży Wszechpolskiej. Od początku okupacji angażowała się w działalność w narodowej konspiracji. Należała do ścisłego kierownictwa podziemia narodowego w Centralnym Okręgu Przemysłowym w latach 1939-1945. Wiosną 1940 roku została komendantką Narodowej Organizacji Wojskowej Kobiet w powiecie niżańskim, później całego NOWK Okręgu Rzeszowskiego. W tym czasie była kierownikiem sekcji kobiecej w Zarządzie Okręgu Rzeszowskiego SN i kurierką Komendy Głównej NOW. Po scaleniu NOW z AK awansowana na stopień kapitana, kierowała Wojskową Służbą Kobiet w rzeszowskim Podokręgu Armii Krajowej. Wiosną 1945 roku została Komendantką Główną Narodowego Zjednoczenia Wojskowego Kobiet. Używała pseudonimu "Marta".
Po wojnie wznowiła studia prawnicze na Uniwersytecie Jagielońskim. 1 sierpnia 1945 roku została aresztowana na dworcu kolejowym w Nisku, więziona w Rzeszowie, Warszawie, Krakowie. 1 września 1945 roku na mocy amnestii została zwolniona. Zagrożona ponownym aresztowaniem, podając się za obywatelkę Luksemburga, w grudniu 1945 roku opuściła Polskę. Z grupą kilkunastu działaczy narodowych, przez Czechy i Niemcy dotarła do obozu II Korpusu gen. W. Andersa pod Ankoną, tutaj poznała swego męża oficera rezerwy Henryka Lorysia. W październiku 1946 roku wjechali do Anglii, a styczniu 1952 roku do USA. Wraz z rodziną zamieszkała w Toledo w stanie Ohio, po dwóch latach przeniosła się do Chicago. Aktywnie zaangażowała się w pracę w organizacjach polonijnych - działała m.in. w Stronnictwie Narodowym, była członkiem ZG Związku Polek w Ameryce oraz Krajowego Zarządu Kongresu Polonii Amerykańskiej. Przez 32 lata była redaktorem "Głosu Polek" organu Związku Polek w Ameryce. Najważniejszą jej misją jest pomoc dla Polaków na dawnych Kresach, którą od 70. lat ubiegłego wieku prowadziła z siostrą Heleną. Wielokrotnie wyjeżdżała do Związku Sowieckiego w odwiedziny do pracującego na Ukrainie brata księdza Bronisława, przewożąc w trudnych czasach dewocjonalia dla jego parafian. W grudniu 1999 roku została wiceprzewodniczącą Rady Naczelnej SN. Napisała dwutomową "Historię Kongresu Polonii Amerykańskiej". Współpracowała z polonijnym radiem w Chicago, dla którego nagrywa cotygodniowe felietony z cyklu "Otwarty mikrofon".
Uhonorowana wieloma wysokimi odznaczeniami państwowymi, m. in.: - Krzyżem Zasługi;
- Krzyżem Walecznych;
- Krzyżem Partyzanckim;
- Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski, który 3 maja 2006 roku otrzymała z rąk Prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego.